Podobnie jak witaminy, minerały są mikroelementami, których potrzebujemy do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. W organizmie człowieka znajduje się około 25 minerałów i w zależności od tego, ile pierwiastków organizm potrzebuje do optymalnego funkcjonowania, dzieli się je na dwie grupy – makroelementy, czyli minerały (sód, potas, magnez, wapń, fosfor, chlor, siarka i pozostałe) oraz mikroelementy, czyli pierwiastki śladowe (żelazo, miedź, cynk, jod, fluor, mangan, selen, chrom i pozostałe). Organizm potrzebuje znacznie większej ilości makroskładników niż mikroelementów.

Ciekawostka: określenie „minerały“ stosuje się również w odniesieniu do kamieni szlachetnych, półszlachetnych, różnego rodzaju złóż czy skamielin (piryt, kalcyt, hematyt itp.). Minerały, które spożywamy w naszej diecie i które zapewniają naszemu organizmowi prawidłowe funkcjonowanie, nazywamy składnikami mineralnymi. Ponieważ jednak termin „minerały“ jest już ustalonym określeniem dla składników mineralnych, powszechnie używa się wobec nich obu nazw.

Czym są minerały?

Minerały to substancje nieorganiczne, które biorą udział m.in. w:

aktywności układu odpornościowego,
prawidłowych przebiegach procesów metabolicznych,
budowie tkanek organizmu i wielu innych ważnych funkcjach.

Nasz organizm nie potrafi wytworzyć minerałów (podobnie jak większości witamin), które z tego powodu należy uzupełniać w posiłkach. Czy każdy niezbędny składnik mineralny rzeczywiście znajduje się w żywności? Tak, ale oczywiście każda z witamin, minerałów i mikroelementów będzie występować w różnych proporcjach, w zależności od rodzaju pożywienia. Dlatego ważna jest dieta, która zawiera różnego rodzaju produkty, a przede wszystkim duże ilości warzyw i owoców. Jeśli tak nie jest lub jeśli jesteś po kontuzji, w czasie ciąży czy w okresie intensywnego wzrostu, zwróć uwagę na ich podaż i uzupełnianie niedoborów suplementami diety.

Podział minerałów

W zależności od źródła, mamy różne podziały. Minerały dzieli się na dwie grupy – makroelementy i mikroelementy (pierwiastki śladowe). Taki właśnie podział zastosowaliśmy w poniższym zestawieniu. Wszystkie makro- i mikroelementy mają istotne znaczenie dla organizmu.

Najważniejsze minerały w organizmie

Wapń – wspiera proces krzepnięcia krwi, prawidłowy metabolizm energetyczny, funkcjonowanie mięśni, przekaźnictwo nerwowe, funkcjonowanie enzymów trawiennych, a także stanowi niezbędny składnik budulcowy kości i zębów.
Fosfor – wraz z wapniem jest budulcem kości i zębów, wchodzi w skład fosfolipidów, fosfoprotein, kwasów nukleinowych, enzymów i innych niezbędnych dla metabolizmu substancji.
Magnez – przyczynia się do redukcji poziomu zmęczenia i znużenia, optymalizacji metabolizmu energetycznego i aktywności umysłowej, wspomaga zdrowie kości i zębów.
Sód i potas – utrzymują równowagę w proporcjach osmotycznych.

Niedobór składników mineralnych – objawy

Wapń – osteomalacja, osteoporoza, tachykardia, zaburzenia krzepnięcia krwi itd.
Fosfor – deficyt nie występuje samodzielnie, zwykle pojawia się przy niedoborze wapnia.
Magnez – zaburzenia ze strony układu nerwowo-mięśniowego, uszkodzenia ścian naczyń, tężyczka itd.
Sód i potas – spowodowane niedostateczną podażą płynów (i ich utratą wskutek pocenia się czy biegunki), objawiające się odwodnieniem, niskim ciśnieniem krwi, apatią, skurczami itd.

Nadmiar składników mineralnych – objawy

Wapń – kamienie nerkowe, wzmożone odkładanie się wapnia w ścianach naczyń krwionośnych i tkanek miękkich, zaburzenia trawienia (zaparcia, nudności i wymioty), symptomy towarzyszące zaburzeniom psychicznym i inne
Fosfor – może doprowadzić do zaburzeń pracy nerek, zaburzeń metabolizmu hormonów przytarczyc i chorób przewodu pokarmowego itd.
Magnez – niskie ciśnienie krwi, zawroty głowy, brak apetytu, wzdęcia, biegunka, osłabienie mięśni, zmęczenie
Sód – nadciśnienie tętnicze
Potas – mrowienie w kończynach, osłabienie, wymioty, biegunka

Co to są pierwiastki śladowe?

Z punktu widzenia laika, pierwiastki śladowe są minerałami, których nasz organizm potrzebuje w znacznie mniejszych ilościach (oficjalna definicja to stężenie niższe niż 100 mg, podczas gdy dla minerałów jest to 100 mg lub więcej).

Najważniejsze pierwiastki śladowe:

Żelazo – zapewnia optymalny przebieg metabolizmu energetycznego, optymalizację funkcji poznawczych, prawidłową produkcję czerwonych krwinek i hemoglobiny, transport tlenu w organizmie, optymalne funkcjonowanie układu odpornościowego, obniża poziom zmęczenia i wyczerpania, uczestniczy w procesie podziału komórek
Cynk – przyczynia się do prawidłowego metabolizmu kwasów i zasad, makroelementów, witaminy A, wspomaga zdrowie i kondycję kości, włosów, paznokci, skóry i wzroku oraz prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Jod – bierze udział w produkcji hormonów tarczycy i przyczynia się do prawidłowego wzrostu u dzieci.
Miedź – pomaga utrzymać optymalną kondycję tkanki łącznej, uczestniczy w metabolizmie energetycznym, reguluje funkcje układu nerwowego, pigmentację włosów i skóry, transfer żelaza w organizmie, a także przyczynia się do optymalizacji funkcji układu odpornościowego oraz ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym.
Selen – przyczynia się do prawidłowej spermatogenezy, wspiera zdrowie włosów i paznokci, prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego oraz tarczycy, a także chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.
Chrom – przyczynia się do prawidłowego metabolizmu makroskładników odżywczych oraz wspomaga utrzymanie optymalnego poziomu glukozy we krwi.
Mangan – wspiera prawidłowy metabolizm energetyczny organizmu i zdrowie kości, optymalizuje proces tworzenia się tkanek łącznych, chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.
Molibden – przyczynia się do prawidłowego metabolizmu aminokwasów siarkowych.

Niedobór pierwiastków śladowych – objawy

Żelazo – anemia, poczucie zmęczenia a nawet wyczerpania, bóle głowy, bladość skóry
Cynk – obniżona odporność, pogorszenie w przebiegu trądziku, pogorszenie wzroku i kondycji włosów, spowolnienie gojenia się ran
Jod – powiększenie tarczycy (wole), kretynizm (jednostka chorobowa), opóźnienie rozwoju fizycznego, problemy z płodnością
Miedź – anemia (i związane z nią zaburzenia neurologiczne), problemy z pigmentacją skóry, wypadanie włosów
Selen – kardiomiopatia, osteoartropatia, nadmierne wypadanie włosów, łamliwość paznokci, problemy z płodnością
Chrom – ból głowy, drażliwość, nudności, niepokój, zmęczenie
Mangan – zwiększone ryzyko cukrzycy, podwyższony cholesterol i ciśnienie krwi, nudności, skurcze
Molibden – rzadko odnotowywany (zwykle u osób z rzadkimi wadami genetycznymi) i jest związany z ciężkim uszkodzeniem mózgu.

Nadmiar pierwiastków śladowych

Żelazo – uszkodzenie trzustki, wątroby i serca
Cynk – bóle brzucha, nudności i wymioty, upośledzone wchłanianie miedzi, co prowadzić może do anemii
Jod – wzmożona aktywność tarczycy, wypadanie włosów, zmęczenie, utrata wagi, drgawki
Miedź – uszkodzenie wątroby, demencja, skurcze, drgawki
Selen – osłabiona kondycja włosów i paznokci, mrowienie kończyn, problemy psychiczne, problemy z wątrobą
Chrom – niezwykle rzadko stwierdzany
Mangan – zaburzenia układu nerwowego i funkcji wątroby
Molibden – problemy żołądkowe, dna moczanowa

Minerały koloidalne

Minerały w tabletkach to najbardziej popularna forma suplementacji, ale to minerały koloidalne, czyli minerały w postaci płynnej, są znacznie (nawet kilkukrotnie) łatwiej przyswajalne. Wynika to przede wszystkim z ich płynnej konsystencji. Obecnie uznaje się je za jedną z najlepszych form minerałów.

Jak szybko uzupełnić minerały?

Każdy z nas potrzebuje optymalnej ilości witamin i minerałów. Szczególnie ważne staje się to w okresie dzieciństwa, ciąży i zwiększonej aktywności fizycznej, kiedy nasz organizm zgłasza większe zapotrzebowanie na składniki mineralne i witaminy. Na rynku dostępne są również witaminy i minerały dla mężczyzn. W takim przypadku warto rozważyć przyjmowanie kompleksu witaminowo-mineralnego, który jest najszybszym sposobem uzupełnienia niezbędnych składników. Wybierz najlepszy zestaw, odpowiadający potrzebom Twojego organizmu:

Oprócz witamin i minerałów, w naszej ofercie znajdziesz również zdrową żywność, superfoods czy wysokiej jakości herbaty.