Adaptogeny

Czy wiesz, że istnieją naturalne substancje, które redukują uczucie zmęczenia oraz pomagają radzić sobie ze stresem – a w dodatku, że to nie żaden nowoczesny trend, ale rośliny i grzyby stosowane przez ludzi od tysięcy lat? Sprawdź, czym są adaptogeny, jakie zioła adaptogenne są dostępne, jakie są ich zalety oraz jak w bezpieczny i skuteczny sposób możesz je włączyć do swojej codziennej diety.

Adaptogeny: co to takiego?

Adaptogeny to rośliny lub zioła, popularne szczególnie w medycynie ajurwedyjskiej, które potrafią pomóc wspomagać ogólny dobrostan, redukować odczuwanie zmęczenia fizycznego i psychicznego oraz poprawić wydajność umysłu w stresujących lub wyczerpujących warunkach.

Większość adaptogenów ma jedną cechę wspólną: rośliny te rosną od tysięcy lat w trudnych warunkach. W mrozie, w suszy, wysoko nad poziomem morza. Udało im się jednak zaadaptować do takiego środowiska i przeżyć. W organizmie człowieka adaptogeny działają podobnie: pomagają mu zaadaptować się do trudnych warunków współczesnych, stresujących czasów.

Jak działają adaptogeny?

Najskuteczniejsze adaptogeny działają bezpośrednio na tkankę nadnerczy, która w sytuacji stresowej produkuje ważne hormony stresu (adrenalinę i kortyzol). Hormony te są nam wprawdzie niezbędne (chronią nasz organizm przed wyczerpaniem, zmniejszają poziom glukozy i ciśnienie krwi), przy chronicznym stresie dobrze jest jednak regulować ich produkcję.

Do czego wykorzystuje się adaptogeny?

Najczęstsze powody, dla których inwestuje się w adaptogeny to:

• ulga od stresu i lęku
• redukcja zmęczenia
• wzmocnienie odporności

Oprócz tych trzech głównych efektów, dla których kupuje się zioła adaptogenne, potrafią one jeszcze:

• obniżać poziom cholesterolu
• redukować objawy starzenia i wspomagać długowieczność
• zwiększać witalność i odporność organizmu
• wzmacniać działanie stymulantów
• wspomagać leczenie chorób
• zwalczać zapalenia i pomagać w alergiach

Rodzaje adaptogenów

Obecnie za adaptogeny uważa się około 70 gatunków ziół i grzybów. Niektóre z nich stosuje się od stuleci w tradycyjnej medycynie Wschodu. Adaptogeny trudno jest jednak znaleźć w normalnej, klasycznej diecie.

Lista adaptogenów:

• Maca peruwiańska (Lepidium meyenii) – maca kojarzy się najczęściej z równowagą hormonalną u kobiet i mężczyzn, znana jest też z działania adaptogennego i energetyzującego.
• Żeń-szeń właściwy (Panax ginseng) – żeń-szeń również pomaga zwiększyć odporność organizmu – bez względu na to, czy mówimy o odporności na stres czy odporności na patogeny.
• Ashwagandha, witania ospała (Ashwagandha) – należy do najbardziej znanych adaptogenów, można ją nazwać najsilniejszym adaptogenem (lub przynajmniej jednym z najsilniejszych), który jest skutecznym remedium na stres, lęk i depresję
• Reishi (Ganoderma lucidum, lakownica żółtawa) – należy do grzybów witalnych i od tysiącleci wykorzystuje się go w tradycyjnej medycynie chińskiej ze względu na działanie witalizujące. Oprócz tego jest w stanie zwiększyć odporność organizmu na stres i wzmocnić odporność.
• Chaga (Błyskoporek podkorowy) – kolejny grzyb witalny, stosowany głównie do wzmocnienia naturalnych zdolności obronnych organizmu.
• Różeniec górski (Rhodiola rosea) – podobnie jak ashwagandha należy do typowych adaptogenów antystresowych, przy czym niektóre badania wskazują na to, że może również spowalniać starzenie.
• Kordyceps (Cordyceps sinensis, maczużnik chiński) – jest ważnym pomocnikiem wspierającym naturalne mechanizmy obronne organizmu, pomaga regulować poziom cukru we krwi, znany jest również z działania rewitalizującego i energetyzującego.
• CBD/CBG – kannabinoidy bez efektów psychoaktywnych, które wspierają normalne funkcjonowanie układu odpornościowego, wspomagają ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym i ułatwiają relaksację.
• Bazylia azjatycka (Tulsi) – ta pachnąca roślina, nazywana czasami „królową ziół”, pochodzi z Indii, ale rośnie też w innych regionach Azji. W medycynie tradycyjnej stosuje się ją jako lek na wszelkie problemy, od kaszlu i przeziębienia aż do ukąszeń.

Jak stosować adaptogeny?

Adaptogeny należy stosować przez dłuższy czas. Najczęściej suplementuje się je rano, jeżeli jednak chcesz wzmocnić działanie przedtreningówek, weź je 30 minut przed treningiem, razem ze stymulantem. Każdy adaptogen może mieć na opakowaniu inne zalecenia, dlatego w każdym przypadku należy postępować zgodnie z dołączoną instrukcją.

Na co zwracać uwagę?

Adaptogeny mogą wchodzić w reakcje z lekami na receptę. Jeżeli więc takie stosujesz, skonsultuj się ze swoim lekarzem. Stosowanie zbyt dużych dawek adaptogenu może wywołać efekty uboczne, dlatego zawsze postępuj zgodnie z zaleceniami producenta.

Wskazówka Notino: Wzmacniaj swoje zdrowie, stosując dodatkowo superfoods. Są pełne antyoksydantów, które pomagają usuwać produkty utleniania, a tym samym wspierać mechanizmy obronne organizmu i zapewnić równowagę psychiczną.